Een proeflapjes breien: waarom? En hoe? Op die vragen geef ik antwoord in dit blog (met bijbehorende video voor als je liever kijkt dan leest ).
Waarom zou je een proeflapje breien?
Ik heb het jaren gedaan zonder het breien van een proeflapje. Want als je begint met sjaals en mutsen, dan is een proeflapje meestal niet zo nodig. Mijn eerste truitjes en vestjes breide ik voor de kinderen. En als die wat groter uitvallen, dan groeien ze er altijd nog wel in. Ik heb de Flax trui van TinCanKnits heel vaak gebreid, in verschillende maten, en dat kwam altijd goed zo lang ik wol gebruikte die bij de ‘gauge’ (oftewel steekverhouding) paste van het patroon (mocht je de Flax willen leren breien m.b.v. video begeleiding van mij, dan is een lidmaatschap op de Online Brei Campus wellicht een idee).
Maar ja, dan wil je een trui voor jezelf breien. En dan gaat het ineens mis. Want de trui valt veeeeeel te groot uit (zie mijn fiasco in vlog 24 en vlog 25). En je hebt niet zoveel zin om daarin te groeien 😉 Of de trui is veeeeel te klein. Beide is zonde.
Ok, een proeflapje breien dus. Maar hoe dan?
In een patroon staat altijd aangegeven van de ‘gauge’ moet zijn: bijvoorbeeld 22 steken (breedte) en 24 rijen (hoogte) op 10 cm (of 4 inch, ook wel aangegeven met “). Er staat dan ook bij met welke maat naalden je op deze steekverhouding uit zou moeten komen.
Het is dan een kwestie van op zoek gaan naar de juiste woldikte. Op elke wolband staat ook aangegeven hoeveel steken en rijen die wol geeft op 10 centimeter (of 4″). Kijk dan vooral naar het aantal steken. De hoogte kun je al breiend meten/aanpassen. De breedte wil je echter goed hebben.
Een wolletje gevonden dat, in dit geval, 22 steken geeft op 10 centimeter (of 21 of 23)? Mooi, dan kun je nu een proeflapje breien. Zet altijd meer steken op (in dit geval bijvoorbeeld 35) dan dat het proeflapje zou moeten geven. Dit om beter te kunnen meten. Brei ook dat aantal rijen en kant af.
Gauge after blocking?
Dan staat er vaak: ‘gauge is 22 stst and 24 rows on 10 cm after blocking‘. In dat geval zal je je proeflapje dus moeten wassen en blocken voordat je gaat meten. Sowieso wel handig om je proeflapje even te wassen, want ook je trui zal immers een keer gewassen worden.
Goed. Je proeflapje is klaar. Nu leg je er een naaldenmeter op. Of kies deze meter als je zo min mogelijk kans op verschuiven wil hebben, en tegelijk ook je rijen wilt meten. Zo:
Vervolgens tel je het aantal steken dat je tussen de 10 cm hebt. In mijn geval tel ik de v’tjes. Heb je een ribbelpatroon dan tel je dus de ribbels/boogjes.
Tel je 22 steken (of 21/23)? Mooi! Dan kun je aan de slag met de wol en naalden die je voor het proeflapje hebt gebruikt. Tel je veel meer steken op die 10 cm? Dan wordt je trui veel te klein! Brei dan een nieuw proeflapje met een naald kleiner (ga 0.25 mm omlaag als je verschil niet heel groot is, 0.5 mm als het verschil behoorlijk is). Veel minder steken? Dan ga je dus 0.25 mm of 0.5 mm omhoog. Klopt het nu? Dan ga je dus met deze breinaalden aan de slag (en niet met wat er in het patroon staat).
Wijkt jouw aantal steken nog steeds af nadat je een andere naaldmaat hebt gebruikt? Of klopt het wel, maar vind je je proeflapje nu veel te stijf, of veel te los? Gebruik dan een dikkere (wanneer je nog steeds te veel steken hebt) of juist dunnere (wanneer je nog steeds te weinig steken hebt) wol.
Pas nooit zelf een breipatroon aan
Belangrijk is dus om nooit het breipatroon zelf aan te gaan passen (behalve als je zelf designkwaliteiten hebt of een rekenwonder bent), maar altijd de breinaalden en/of je wol aan te passen om tot de juiste gauge te komen.
Een proeflapje breien als je een voor jou nieuw garen gebruikt
Gebruik je een voor jou nieuw garen? Dan is het ALTIJD de moeite waard om er een proeflapje mee te breien. En was het dan ook zeker! Dan voorkom je verrassingen als je een project af hebt en het dan gaat wassen…. Merino rekt bijvoorbeeld flink op (zie ook mijn video over het wassen&blocken van je breiwerk). En je wil van tevoren weten hoeveel dan precies, voordat je muts ineens veel groter uit valt na het wassen.
Filmpje!
In onderstaand filmpje leg ik alles stap-voor-stap uit. Meer van dit soort handige video’s en complete tutorials? Kijk dan eens of de Online Brei Campus iets voor je is.
Veel breiplezier!